CIEKAWOSTKI ASTRONOMICZNE
2015r.25 LAT TELESKOPU HUBBLE'A
Amerykańska agencja kosmiczna NASA rozpoczęła właśnie świętowanie 25. urodzin jednego ze swoich kluczowych urządzeń służących do badania kosmicznego bezkresu - Teleskopu Hubble’a (Hubble Space Telescope – HST). Z tej okazji udostępniona m.in. nową wersję jednego z najsłynniejszych obrazów zarejestrowanych przez HST: przepięknych Filarów Stworzenia. Ów obraz jest tak popularny (przeniknął do filmów, mody, pojawił się nawet na znaczkach pocztowych), że trudno sobie wyobrazić lepszy początek celebrowania przypadających na kwiecień urodzin teleskopu. Postanowiliśmy przyłączyć się do tej zabawy i wybraliśmy kilkanaście godnych uwagi dzieł HST (i nie tylko) – oto one:
Filary Stworzenia z mgławicy ORZEŁNowa – większa i zdecydowanie wyraźniejsza – wersja fotografii Filary Stworzenia, zarejestrowanego w mgławicy Orzeł (to gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Węża). Pierwszy obraz udostępniony został w 1995 r. – w tegorocznym mamy znacznie szery plan. Widzimy też, że zarejestrowany na obrazie chmury gazu nieco się wydłużyły (szacuje się, że o ok. 100 mld kilometrów, proces ten następował z prędkością ok. 720 tys. km/h). Dodajmy, że mgławica Orzeł znajduje się ok. 6,5 tys. lat świetlnych od nas.
Bąble FermiegoTajemnicza formacja w kształcie bąbli (lub, jak kto woli, baniek), zaobserwowana w 2011 r. za pomocą należącego do NASA teleskopu Fermi Gamma-ray Space Telescope. W obiekcie zaobserwowano wysoko energetyczne promieniowanie w zakresie rentgenowskim i gamma, co może sugerować, że jego powstanie związane jest z jakimś gwałtownym wydarzeniem w epicentrum galaktyki (np. aktywnością supermasywnej czarnej dziury).
NGC 1566Nowy – choć nie opatrzony datą obraz teleskopu Hubble’a – przedstawia galaktykę NGC 1566, zlokalizowaną ok. 40 mln lat świetlnych od nas, w konstelacji Złotej Ryby. Na powyższej grafice wyraźnie widać jej niewielkie, ale wyjątkowo jasne centrum, co świadczy o jej przynależności do galaktyk Seyferta. Ich centra sią aktywne i wyraźnie widoczne, emitują potężne porcje promieniowania i mogę zawierać supermasywne czarne dziury o masie milionów słońc. Dodajmy, że NGC 1566 jest drugą pod względem jasności znaną nam galaktyką Seyferta.
Odległy kwazarPowyższe zdjęcie to połączenie wielu obrazów przedstawiających kwazar, zarejestrowanych przez teleskop Hubble’a oraz obserwatorium Chandra X-ray. Naukowcy dzięki nim po raz pierwszy zdołali zmierzyć i wyliczyć prędkość obrotową odległej supermasywnej czarnej dziury – okazało się, że wiruje ona z prędkością ok. 5,6 bln. km/h.
2013r.WODA NA MARSIE
9 grudnia 2013 roku zostało opublikowanych sześć najnowszych artykułów podsumowujących dotychczasowe wyniki badań Curiosity na Marsie. Wynika z nich, że misja NASA Curiosity znalazła dowody na istnienie prehistorycznego jeziora na Marsie. Prawdopodobnie zawierało ono formy życia przez długie okresy, możliwe że przez miliony lat. Jezioro to, wielkości 150 na 50 kilometrów, istniało około 3,7 miliardów lat temu co wskazywałoby, że zamieszkiwalne środowisko na czerwonej planecie było obecne wcześniej niż sądzono do tej pory.
Aktualne położenie międzynarodowej stacji kosmicznej ISSŹródło: www.isstracker.com
Prognoza zorzy polarnej
Półkula Północna
Półkula Południowa
Prawdopodobieństwo wystąpienia rozbłysku słonecznego