BLIŻSZE SPOJRZENIE NA MARSA
...........................................
Olympus-Mons wulkan na Marsie (27 km) w porównaniu do największej góry na Wenus i na Ziemi (Mount Everest)
Widok z przestrzeni na Olympus-Mons, gigantyczny wulkan (27 km wysokości) na Marsie
Lodowa Czapa Polarna Marsa
Lodowa Czapa Polarna Marsa
Zmiana w czasie
...........................................
Impresja łazika Curiosity Rover na Marsie
Widok z łazika Curiosity na góry Aeolis Mons ("Mount Sharp") 9 sierpnia 2012
Widok z łazika Curiosity na lądowisko Martian pokazujący obrzeże krateru Gale w tle, Sierpień 2012
Artystyczna wizja NASA przyszłej stacji na Marsie
Eksploracja Marsa będzie kontynuowana w przyszłych dekadach
Mars jest czwartą planetą od Słońca i drugą najmniejszą planetą w Układzie Słonecznym
Podstawowe dane związane z Marsem:
- Obwód po równiku: 21,296.9 km
- Odległość od Słońca: 227,900,000 km (1.524 raza dalej niż Ziemia)
- Okres obiegu dookoła słońca: 687 dni
- Srednia prędkość po orbicie: 24.077 km/s
- Okres obrotu wokół osi:24.6 godz.
- Średnia gęstość: 33.9335 ± 0.0004 g/cm3
- Masa:6.4185×1023 kg (0.107 masy Ziemi)
- Grawitacja: 38% ziemskiej
Historia
Mars jest często nazywany "Czerwoną Planetą", ze względu na to, że tlenek żelaza zalegający na jego powierzchni nadaje mu rdzawy wygląd.
Poprzednie eksploracje marsa udowodniły, że planeta, miliardy lat temu miała Pole Magnetyczne jak również aktywne Płyty Tektoniczne.
Około 60% powierzchni Marsa tworzą wyżyny noszące liczne ślady uderzeń z tego okresu. Znaczna część pozostałej powierzchni Marsa powstała prawdopodobnie przez ogromne wypływy
lawy po uderzeniach.
Największy taki nizinny obszar znajduje się na północnej półkuli Marsa, ma wymiary 10600 km na 8500 km i jest około cztery razy większy niż Basen Biegun Południowy – Aitken na Księżycu,
największy z potwierdzonych basenów uderzeniowych.
Jedna z hipotez powstania tego obszaru sugeruje, że Mars został uderzony przez ciało wielkości Plutona około cztery miliardy lat temu.
Struktura Marsa jest podobna do struktury Ziemi. Aktualne modele wnętrza planety zakładają istnienie jądra o promieniu 1480 km, składającego się głównie z żelaza i w około 14-17% z siarki,
występującej głównie jako siarczek żelaza, jest ono częściowo płynne i ma dwukrotnie mniejszą gęstość niż materiał jądra Ziemi. Mała gęstość Marsa sugeruje, że jego jądro musi
zawierać zauważalnie mniej żelaza (w porównaniu do masy całej planety) niz inne Planety Skaliste.
Jądro otoczone jest Krzemianowym Płaszczem, którego aktywność przyczyniła się do powstania wielu obszarów tektonicznych i wulkanicznych
na powierzchni, ale teraz wydaje się być nieaktywny.
Zewnętrzna warstwa to skorupa planety, jej średnia grubość to około 50 km, a maksymalnie 125 km. Skorupa ziemska ma średnio 40 km, a w stosunku do rozmiaru planety jest trzy razy cieńsza niż skorupa Marsa.
Unikalna czerwona powierzchnia marsa ma wiele interesujących cech jak np. Wulkany, System Kanionów, Koryta Rzek, Kratery i Pola wydm. Jednym z najbardziej interesujących jest wulkan "Olympus Mons",
wznoszący się na wysokość 27 km (około 3 razy wyższy niż Mount Everest) ponad powierzchnię i jest najwyższym szczytem w Układzie słonecznym.
Skorupa w większości jest zbudowana z wulkanicznych skał bazaltowych, podobnie jak skorupy Ziemi i Księżyca.
Ze względu na niskie ciśnienie atmosferyczne woda w stanie ciekłym nie może obecnie istnieć na powierzchni Marsa, z wyjątkiem najniżej położonych terenów w pobliżu równika,
gdzie może pojawiać się na krótki czas.
Duże ilości lodu są uwięzione w kriosferze Marsa, czapy polarne wydają się być w dużej mierze złożone z zamarzniętej wody. Dane radarowe z Mars Express i Mars Reconnaissance Orbiter wskazują na duże ilości lodu wodnego zarówno
w okolicach biegunów (lipiec 2005), jak i na średnich szerokościach geograficznych (listopad 2008)
Mars jest znacznie zimniejszy niż Ziemia, w znacznej części ze względu na większą odległość od Słońca.
srednia temperatura jest około minus 60° C, chociaż może się zmieniać od minus 125° C w pobliżu biegunów zimą do około 20° C w środku dnia w pobliżu równika.
Bogata w dwutlenek węgla atmosfera jest około 100 razy mniej gęsta niż średnio na Ziemi, jednak pomimo tego jest wystarczająco gruba aby wywoływać zjawiska pogodowe (chmury i wiatr).
Istnieje wiele teorii wyjaśniających w jaki sposób Mars przekształcił się z ciepłej, wilgotnej planety w zimną i suchą.
Ocenia się, że ilość wody odpowiadająca wszech plenaternemu oceanowi o głębokości od 14 do 34 m mogła "uciec" z planety w ciągu przeszłych 3.5 miliardów lat.
Inaczej niż na Ziemi, Mars nie posiada Pola Magnetycznego dla ochrony przed Wiatrem Słonecznym, a więc "cząstki" ze słońca mogły odegrać zasadniczą rolę w kształtowaniu marsjańskiej atmosfery.
Na Marsie występują największe burze piaskowe w Układzie Słonecznym. Mogą one mieć zarówno zasięg lokalny, jak też obejmować całą planetę. Występują częściej, gdy Mars jest najbliżej Słońca, w wyniku czego jego powierzchnia jest silniej ogrzewana.
W ich trakcie wiatr może osiągać nawet 300 km/h.
Bezzałogowe statki kosmiczne rozppoczęły obserwację Marsa w latach 60-ych ubiegłego wieku pierwszym przelotem obok Marsa sondy Mariner 4 w 1965r.
W dniu 14 listopada 1971 Mariner 9 stał się pierwszą sondą na orbicie innej planety, wchodząc na orbitę wokół Marsa, odkrywając jego wulkany i kaniony.
W kolejnych latach wiele sond kosmicznych, włączając w to orbitery, lądowniki i łaziki, zostało wysłanych w kierunku Marsa przez ZSRR, USA, Europę, oraz Japonię, aby zbadać powierzchnię planety, jej klimat oraz strukturę geologiczną.
Co 2 lata Mars i Ziemia znajdują się najbliżej siebie w odległości 55,000,000 km. Ten moment wykorzystują Międzynarodowe Agencje dla wysłania sond na Czerwoną Planetę.
NASA wysłała w 1996 roku sondę Mars Global Surveyor. Ta misja zakończyła się pełnym sukcesem, kończąc swoją podstawową misję mapowania powierzchni planety na początku 2001 roku.
Wyniesiony w tym samym oknie startowym, miesiąc po Surveyor, lądownik Mars Pathfinder z łazikiem Sojourner wylądował w dolinie Ares Vallis na Marsie latem 1997 roku.
Ostatnią z sond NASA, która do tej pory wylądowała na Marsie, był lądownik Phoenix, który dotarł w okolice północnej czapy polarnej planety 25 maja 2008 roku. Lądownik posiadał ramię o długości 2,5 m, zdolne wkopać się na metr w marsjański grunt, oraz mikroskopową kamerę o rozdzielczości jednej tysięcznej grubości ludzkiego włosa.
w 2003 roku NASA rozpoczęła program Mars Exploration Rover, składający się z dwóch łazików o nazwach Spirit (MER-A) i Opportunity (MER-B). Obydwie sondy pomyślnie wylądowały w styczniu 2004 roku i osiągnęły lub przekroczyły wszystkie podstawowe cele misji. Do najważniejszych wyników naukowych należy znalezienie
dowodów, że woda istniała na powierzchni Marsa w przeszłości i to w obydwu miejscach lądowań.
2012 - 5 | 2011 - 4 | 2010 - 5 | | 2009 - 5 | 2008 - 6 | 2007 - 5 | 2006 - 6
Wysłana w 2005 roku sonda NASA Mars Reconnaissance Orbiter, na orbitę planety dotarła 10 marca 2006 roku. Orbiter tworzy mapy terenu i pogody Marsa, aby znaleźć odpowiednie miejsca lądowania dla przyszłych lądowników.
26 listopada 2011 r. rozpoczęła się misja Mars Science Laboratory z łazikiem Curiosity, który jest większy, szybszy (do 90 m/h) i wyposażony w doskonalsze przyrządy niż Mars Exploration Rovers. Eksperymenty chemiczne uwzględniają chromatograf, spektrometr gazowy i laser, które mogą analizować
skład skał w odległości do 13 m. Lądowanie łazika na powierzchni planety nastąpiło 6 sierpnia 2012 roku.
Najbliższą z przyszłych misji marsjańskich jest planowany na 2013 rok lot amerykańskiego orbitera MAVEN, który ma prowadzić badania atmosfery planety.
W 2016 i 2018 roku ESA wspólnie z Roskosmos planują wysłanie podwójnej misji ExoMars. Pierwsza część misji ma składać się z orbitera poszukującego śladów metanu i innych gazów śladowych w atmosferze planety oraz z niewielkiego lądownika stacjonarnego. Wysłany w 2018 roku łazik będzie mógł wykonywać wiercenia do głębokości 2 m w poszukiwaniu związków organicznych
Załogowa wyprawa na Marsa została określona przez Stany Zjednoczone jako główny długoterminowy cel programu Wizji Eksploracji Kosmosu, który ogłosił w 2004 roku ówczesny prezydent USA George W. Bush.
NASA i Lockheed Martin rozpoczęły prace nad statkiem kosmicznym Orion (wcześniej Crew Exploration Vehicle), który miał umożliwić ponowne lądowanie na Księżycu do 2020 roku, jako krok w kierunku ekspedycji na Marsa.
W 2007 roku administrator NASA Michael D. Griffin stwierdził, że agencja zamierza sprowadzić człowieka na Marsa przed 2037[166]. Ze względu na cięcia budżetowe powrót na Księżyc został wykreślony z najbliższych planów NASA, ale lot na Marsa w latach 30. XXI wieku nadal jest w planach.
ESA ma nadzieję, że lądowanie człowieka na Marsie nastąpi między 2030 a 2035
Promieniowanie: Głęboka przestrzeń jest wypełniona protonami z Rozbłysków Słonecznych, Promieniami Gamma z nowopowstałych Czarnych dziur, i promieniowaniem z wybuchających gwiazd co wszystko razem naraża Astronautów na wchłonięcie dużej dawki promieniowania.
Dane uzyskane przez Curiosity potwierdziły to co naukowcy podejrzewali od dawna – podczas lotu na Marsa i z powrotem na Ziemię astronauci otrzymaliby dawkę promieniowania powyżej limitu uważanego obecnie za dopuszczalny dla organizmu człowieka. Groziłaby ona nie tylko śmiertelnymi chorobami nowotworowymi, ale także ślepotą i zaburzeniami neuropsychicznymi. Dane te nie uwzględniają promieniowania, jakie otrzymaliby astronauci podczas samego pobytu na Marsie i badań tej planety, które musiałyby przecież trwać co najmniej kilka miesięcy.20 minutowe opóźnienie łączności: Prawie 20 minut trwa przekazanie poleceń na Marsa a potem następne 20 zajmuje oczekiwanie na odpowiedź, jest to poważny problem w sytuacji zaistnienia niebezpieczeństwa.
Odosobnienie: Podróż tam i z powrotem zajmie 2 lata albo i więcej. Astronauci spędzą te 2 lata w ograniczonej przestrzeni.
W 2007 roku NASA wyjawiła pewne szczegóły aktualnie opracowywanej załogowej misji na Marsa. Proponuje się użycie 6 rakiet Ares V oraz jednej rakiety Ares I.
Plan wygląda następująco:
Pierwsza rakieta leci z Habitatem (moduł mieszkalny),
druga rakieta leci z modułem EDS i paliwem na wysłanie tej pierwszej do Marsa.
Obie rakiety łączą się na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO).
Trzecia rakieta leci z lądownikiem, który służy jedynie na przemieszczenie się załogi z orbity okołomarsjańskiej na powierzchnię planety i z powrotem.
Czwarta rakieta ma moduł EDS i paliwo na wysłanie tej trzeciej na orbitę okołomarsjańską.
Potem następuje 26 miesięcy przerwy.
Następnie leci piąta rakieta ze statkiem
transferowym (MTV - Mars Transfer Vehicle) i szósta rakieta z modułem EDS i paliwem na wysłanie tej piątej na Marsa.
W końcu leci siódma ostatnia rakieta z załogą: Ares I. Łączą się na orbicie LEO i lecą około 200 dni w stronę Czerwonej planety.
Na orbicie okołomarsjańskiej załoga przesiada się do lądownika, który tam od miesięcy czekał i pozostawia na orbicie MTV lądując w pobliżu Habitatu.
Załoga pozostaje na powierzchni około 500 dni po czym startuje tym samym lądownikiem na orbitę, gdzie przesiada się do MTV, którym znów po 200 dniach podróży wraca bezpiecznie na Ziemię.